Natalia Magalska

Narozena v roce 1994, Elbląg. Vystudovala sochařství na Akademii výtvarných umění v Gdaňsku. Zúčastnila se mnoha individuálních nebo skupinových výstav, byla oceněna v národních i mezinárodních uměleckých soutěžích a získala mnohonásobná stipendia. Laureát Ceny prezidenta města Gdaňsku v soutěži XI Nejlepší diplomy Akademie výtvarných umění a Cena CCA Łaźnia za diplomovou práci „Łódzka 5“, Cena rektora Akademie výtvarných umění ve Vratislavi na 5. studentském bienále malých sochařských forem v Poznani za dílo „Dres“, ocenění na 17. mezinárodním slévárenském workshopu, Grand Prix a Cena publika v soutěži kresby Przegrys a mnohonásobná stipendia ministra kultury a národní dědictví, předseda vlády, Elbląg Staroste a stipendium rektora pro nejlepší studenty.

ROZHOVOR

Řekněte nám o sobě. Odkud jste a jaké bylo první setkání s výtvarným uměním?

Narodil jsem se v roce 1994 v Elblągu (Polsko), kde jsem žila první roky svého života. Od té doby jsem se několikrát přestěhovala. Studovala jsem v Gdaňsku a v současné době žiji a pracuji v Radomi. Nepamatuji si své první setkání s uměním, ale vždy jsem projevovala predispozici a ochotu k jakékoli ruční práci. Výuka výtvarné výchovy byla jednou z mých nejoblíbenějších lekcí ve škole, a tak jsem se (po stopách své starší sestry) rozhodla navštěvovat střední uměleckou školu, která mě inspirovala k lásce k umění.

Mám však vtipnou vzpomínku na své první sochařské dílo. V domě mých prarodičů byly stěny zdobeny sádrovými kopiemi „Wawelských hlav“ populárních v 80. letech 20. století (sochy hlav zdobících strop vyslanecké síně na královském zámku Wawel v Krakově). Zaujaly mě natolik, že jsem je stahovala ze stěn a hřebíky „opravovala“ jejich rysy.

Měla vaše práce vždy víceméně stejnou formu a styl, jaký ztělesňuje dnes? Jak se vaše zaměstnání změnilo od vysoké školy?

Během studia jsem hodně experimentovala s různými druhy technologií. V tuto chvíli se zabývám hlavně keramikou, což je dáno mými dílenskými schopnostmi. Dělám hlavně malé předměty vzhledem k velikosti ateliéru za zdí mé ložnice;). Většina mých děl má hravou povahu.

Jaký je váš postup a přístup k tvorbě? Popište, jak začneme pracovat ve studiu na daném projektu?

Všechno to začíná pozorováním. Většina nápadů pro moji práci pochází z cestování, venčení psa, nakupování, sledování memů na internetu. Každý z mých činů je výsledkem pozorování reality, která mě obklopuje. Zapisuji si všechny nápady, často ve formě kreseb. Pokud to práce vyžaduje - používám technologii 3D tisku a skenování, využívám také formování hotových předmětů.

Co vaše díla naznačují a k čemu se obrací?

Moje nejnovější práce jsou výsledkem pozorování reality, která mě obklopuje, pomocí jazyka umělecké formy se snažím zprostředkovat svůj komentář k danému tématu, obvykle se snažím zahřát obraz šedé reality.

Týká se vaše tvorba uměleckého směru, nebo vás zásadně ovlivnil určitý autor? Vědomě pracujete v kontextu současné umělecké scény?

Moje sochy neodkazují na žádný umělecký směr, ale jako každý umělec mám své vlastní umělecké fascinace. Vysoce oceňuji sochy Alexandra Caldera (zejména dílo „Cirkus“) - pro jejich hravost, lehkost, zavádění interakce, stimulaci smyslů, úžasnou formu, ale zároveň v příjemci vyvolávající jednoduché emoce - radost a dětskou nostalgii. Chtěl bych, aby takové pocity jednou vyvolala moje tvorba.

Zajímá Vás jak ostatní vnímají vaši práci? Pamatujete si nějakou konkrétní reakci, která byla zajímavá nebo možná neočekávaná?

Nejneočekávanější reakcí je pro mě ochota koupit. Jakkoli to zní vtipně, pokaždé mě to překvapí. Jsem jediným svědkem celého procesu tvorby díla, díky kterému jsem se s ním tak seznámila, že jsem z toho nakonec unavená a nezdá se, že by to byl předmět, který by stál za pozornost. Navíc jsem od počátku výtvarné výchovy byla vzdělávána tak, abych cítila nesmyslnost uměleckých studií, trápení umělce, nedostatek práce po promoci atd., O to větší mě překvapuje, že existují lidé ochotní sledovat resp. mít to, co dělám. Vím, že moje sochy jsou často kupovány jako dárek - pro mě je to obrovský kompliment.

Představte nám koncept vaší výstavy.

Myšlenka výstavy se zrodila, když jsme se přestěhovali z Gdaňska do Radomy. Ze zeleného přímořského města jsem spadla do moře z betonu. Každodenní procházky se psem se staly polem pozorování městského prostoru, který mě obklopuje. Městský chaos, věčné renovace, sousedská nádvoří, nekonečná pole dlažebních kostek vypadala exoticky, přehnaně, až na hranici možných jevů. Vymanit se z bubliny života v turistickém Gdaňsku, obklopit se velmi selektivní pohlednicí a vzpomínkovým obrazem Polska, to byl zajímavý střet s realitou průmyslového, opomíjeného města. Sledovala jsem, jak se domorodí obyvatelé vypořádávají s estetikou prostoru, jak se zmocňují dvorů, když je obklopují zdí ze starých obrubníků, vytvářejí záhony z betonových doplňků, starají se o parkovací místa zakrytím betonových sloupků starými pneumatikami. Jak přicházejí neustálé opravy a modernizace na hromady trosek po opravě, z palet dlažebních desek a dlažebních kamenů se stávají pomníky změn (k lepšímu?). Takový estetický mišmaš vytváří velmi specifický obraz - nejen Radoma, kterého pozoruji, ale většiny naší země. Je to obraz snahy vyrovnat se s vlastními prostředky a pokud možno s estetizací zanedbaného prostoru.
Moje díla jsou úplně stejná - jedná se o pokus tyto jevy zkrotit, přehodnotit, aby se vytvořila forma národního symbolu, suvenýr z cest po Polsku. Některé z nich jsou funkční - jiné jsou pouze formálním komentářem, všechny sdílejí hravý charakter a ušlechtilé médium. Výroba soch z keramiky pro mě nebyla o nic méně náročná, než vystřihnout labuť ze staré pneumatiky nebo odstranit formu z převrácené betonové lucerny. Během celého procesu se mi tyto objekty staly mnohem bližší, než byly na začátku. Nechte dlážděnou vázu stojící na stole, aby vám vykouzlila úsměv na tváři a připomněla vám vaši minulou cestu do konkrétního Polska!

Jaké jsou plány do budoucna?

Chci žít na venkově a tvořit potřebné věci.

Powiedz nam coś o sobie. Skąd pochodzisz i postrzegasz swoje pierwsze spotkanie ze sztuką piękną?

Urodziłam się w 1994 roku w Elblągu (Polska), gdzie mieszkałam przez pierwsze lata swojego życia. Od tamtej pory przeprowadzałam się kilkukrotnie. Studiowałam w Gdańsku, w tej chwili mieszkam i tworzę w Radomiu. Nie pamiętam swojego pierwszego spotkania ze sztuką, natomiast od zawsze wykazywałam predyspozycje i chęci do wszelkich prac manualnych. Zajęcia plastyczne były jednymi z moich ulubionych lekcji w szkole, dlatego (idąc w ślady starszej siostry) zdecydowałam się uczęszczać do Liceum Plastycznego, które rozbudziło we mnie miłość do sztuki.

Natomiast mam zabawne wspomnienie dotyczące pierwszej pracy rzeźbiarskiej. W domu moich dziadków ściany zdobiły popularne w latach 80. gipsowe kopie “Głów wawelskich (rzeźby głów zdobiące strop sali Poselskiej na Zamku Królewskim na Wawelu w Krakowie). Fascynowały kilkuletnią mnie na tyle, że ściągałam je ze ścian i “poprawiałam” ich rysy gwoździem.

Czy Twoja praca zawsze miała mniej więcej identyczną formę i styl, którą obecnie uosabia? Jak zmieniła się Twoja praca od czasu studiów?

Na studiach dużo eksperymentowałam z różnego rodzaju technologiami. W tej chwili zajmuję się głównie ceramiką, co wynika z moich możliwości warsztatowych. Wykonuję głównie małe obiekty ze względu na rozmiar pracowni mieszczącej się za ścianą mojej sypialni ;). Większość moich prac łączy żartobliwy charakter.

Jaki jest Twój proces i podejście do tworzenia? Opisz, jak zaczniemy pracę w studio nad danym projektem?

Wszystko zaczyna się od obserwacji. Większość pomysłów do moich prac pojawia się podczas podróży, spaceru z psem, robienia zakupów, oglądania memów w internecie. Każde moje działanie jest wynikiem obserwacji otaczającej mnie rzeczywistości. Wszystkie pomysły notuję, często w formie rysunkowej. Jeśli tego wymaga praca - korzystam z technologii druku i skanowania 3d, posiłkuję się również formowaniem obiektów gotowych.

Na co wskazują Twoje prace i o czym myślą?

Moje ostatnie prace są wynikiem obserwacji otaczającej mnie rzeczywistości, stosując język formy plastycznej staram się przekazać swój komentarz na dany temat, zwykle próbuję ocieplić wizerunek szarej rzeczywistości.

Czy Twoja praca odnosi się do jakiegoś kierunku artystycznego, czy też byłeś pod fundamentalnym wpływem pewnego autora? Czy świadomie pracujesz w kontekście współczesnej sceny artystycznej?

Moje rzeźby nie odnoszą się do żadnego kierunku artystycznego, natomiast jak każdy artysta posiadam swoje artystyczne fascynacje. Bardzo cenię rzeźby Alexandra Caldera (szczególnie pracę “Cyrk”) - za żartobliwość, lekkość, wprowadzenie interakcji, pobudzenie zmysłów, niesamowitą formę, ale przy tym wszystkim budzenie w odbiorcy prostych emocji - radości i dziecięcej nostalgii. Chciałabym żeby takie odczucia budziły kiedyś moje prace.

Czy później dowiadujesz się, jak inni postrzegają Twoją pracę? Czy pamiętasz jakąś konkretną reakcję, która była interesująca lub może nieoczekiwana?

Najbardziej nieoczekiwaną dla mnie reakcją są chęci zakupu. Jakkolwiek śmiesznie to brzmi to za każdym razem mnie to zaskakuje. Jestem jedynym świadkiem całego procesu powstawania pracy, przez co oswajam się z nią na tyle, że pod koniec jestem nią zmęczona i nie wydaje mi się obiektem wartym jakiejkolwiek uwagi. Dodatkowo od początku edukacji artystycznej kształcono mnie w poczuciu bezsensowności studiów artystycznych, ciężkiej doli artysty, braku pracy po studiach itp., tym większym jest to dla mnie zaskoczeniem, że są ludzie chętni na oglądanie lub posiadanie tego co robię. Wiem, że często moje rzeźby kupowane są w ramach prezentu - dla mnie to ogromny komplement.

Przedstaw nam koncepcję swojej wystawy.

Pomysł na wystawę zrodził się w momencie przeprowadzki z Gdańska do Radomia. Z zielonego nadmorskiego miasta wpadłam w morze betonu. Codzienne spacery z psem stały się polem obserwacji otaczającej mnie przestrzeni miejskiej. Urbanistyczny chaos, wieczne remonty, osiedlowe podwórka, niekończące się pola kostki brukowej jawiły się jako egzotyczne, przerysowane do granic możliwości zjawiska. Wyjście z bańki życia w turystycznym Gdańsku, otaczania się bardzo wybiórczym pocztówkowo-pamiątkowym wizerunkiem Polski, było ciekawym zderzeniem z rzeczywistością przemysłowego, zaniedbanego miasta. Obserwowałam jak rodzimi mieszkańcy radzą sobie z estetyką przestrzeni, jak zagarniają osiedlowe podwórka otaczając je murkiem ze starych krawężników, tworzą rabatki z galanterii betonowej, dbają o miejsca parkingowe osłaniając betonowe słupki starymi oponami. Jak ciągłe remonty i unowocześnienia sprowadzają się do zalegania stert postremontowego gruzu, palety płyt chodnikowych i kostek brukowych stają się pomnikami zmian (na lepsze?). Taki estetyczny miszmasz tworzy bardzo specyficzny obraz – nie tylko obserwowanego przeze mnie Radomia, ale większości naszego kraju. To obraz próby radzenia sobie własnymi środkami i na miarę swoich możliwości z estetyzacją zaniedbanej przestrzeni.

Moje prace są dokładnie tym samym – próbą oswojenia tych zjawisk, przewartościowania ich, w celu stworzenia z nich formy symbolu narodowego, pamiątki po wycieczce do Polski. Części z nich nadaję cechy użytkowe – inne są tylko formalnym komentarzem, wszystkie łączy żartobliwy charakter i szlachetne medium. Wykonanie rzeźb w ceramice, okazało się dla mnie nie mniejszym wyzwaniem niż wycięcie łabędzia ze starej opony, czy zdjęcie formy z przewróconej betonowej latarnii. Podczas całego procesu obiekty te stały mi się znacznie bliższe niż były na początku. Niech stojący na stole wazon z kostki brukowej wywoła uśmiech na twarzy i przypomni Wam o minionej wycieczce do betonowej Polski!

Jakie są plany na przyszłość?

Chcę zamieszkać na wsi i tworzyć rzeczy potrzebne.